Τρίτη 21 Αυγούστου 2007

"Έφυγε" η Μάρω Λοΐζου




Η Μάρω Λοΐζου, η συγγραφέας που πρωτίστως αγάπησε τα παιδιά και σ' έναν κόσμο αντιποιητικό έγραψε παιδικά βιβλία στα οποία διέσωζε και την ποίηση, η σύζυγος του «πρίγκιπα» Μάνου Λοΐζου, η ευαίσθητη κοινωνικά, πολιτικοποιημένη, αριστερή γυναίκα, έσβησε χθες το μεσημέρι στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών έπειτα από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο. Ήταν 67 ετών. Η κηδεία της θα γίνει αύριο στις 11 το πρωί, στο Κοιμητήριο Παπάγου.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 17 Σεπτεμβρίου του 1940. Η αίσθηση της κοινωνικής αδικίας την ώθησε από πολύ νωρίς (στα 20 χρόνια της) να συμμετάσχει μαζί με άλλους πρωτοπόρους καλλιτέχνες σε αγωνιστικές πολιτιστικές δραστηριότητες. Τρεις ποιητικές συλλογές και στίχοι της μελοποιήθηκαν και έγιναν τραγούδια και ποιήματα που απαγγέλλονταν σε δημόσιους χώρους.

Το 1965 παντρεύεται τον συνθέτη Μάνο Λοΐζο, «τον πρώτο μου -όπως έλεγε- έρωτα», με τον οποίο τον επόμενο χρόνο αποκτούν τη μοναχοκόρη τους Μυρσίνη. Από τότε η Λοΐζου αφοσιώνεται στην παιδική λογοτεχνία, πραγματοποιώντας παράλληλα ανάλογες εκπομπές για παιδιά στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Πάντα, σε οτιδήποτε κι αν έκανε μετάγγιζε την ποίηση και τον ιδεαλισμό της.

Από το 1974, οπότε δημοσίευσε το πρώτο της βιβλίο για παιδιά, εξέδωσε συνολικά 35 έργα. Από τα πιο γνωστά και χαρακτηριστικά του τρόπου που αντιλαμβανόταν την παιδική λογοτεχνία είναι η τετραλογία «Μήπως είδατε τον Αόρατο;» (εκδόσεις «Πατάκη»), επίσης η τετραλογία «Τρέχει-Τρέχει», όπου προσεγγίζονται τα φυσικά φαινόμενα και αποτυπώνεται ο αντίκτυπός τους στα ανθρώπινα αισθήματα, και η δεκάτομη σειρά «Το Θαύμα του Κόσμου», που έχει στόχο τη μύηση του μικρού αναγνώστη στην ποίηση του κόσμου: από τη δημιουργία του Σύμπαντος έως τη σύγχρονη Οικολογία. Αξιοσημείωτη είναι και η σειρά βιβλίων «Ένα παραμύθι μια χώρα», ιστορίες και μυθιστορήματα (από τον «Κέδρο»), όπου μέσα από διάσπαρτους μύθους και λαϊκές αφηγήσεις από διάφορες χώρες (Ιταλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ρωσία, Καναδάς, Βραζιλία, Αίγυπτος, Ινδία, Ιράν), διοχετεύεται στον μικρό αναγνώστη η αγάπη για το «Άλλο» και ο σεβασμός στον διαφορετικό πολιτισμό.

Δεν είναι τυχαίο που πολλά βιβλία της έχουν βραβευτεί με ειδικά βραβεία και έχουν γίνει αντικείμενο μελέτης παιδοψυχολόγων. Το 1995 η Μάρω Λοΐζου τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας και το 1988 ήταν υποψήφια της χώρας για το Διεθνές Βραβείο Άντερσεν. Το 1998 η Πολιτεία, ως ελάχιστη αναγνώριση του έργου της, της χορήγησε τιμητική καλλιτεχνική σύνταξη. Έξι βιβλία της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά και στα ολλανδικά.

Ένας προσηνής, γλυκός άνθρωπος με το χαμόγελο στα χείλη ήταν πάντα η Μάρω Λοΐζου. «Δεν πιστεύω στη θυσία. Πιστεύω στην αγάπη», έλεγε η συγγραφέας, και το έκανε πράξη μέσα από το λυρικό, ποιητικό, τρυφερό, εικονοκλαστικό πεζογραφικό λόγο της. «Το παραμύθι δεν το χρησιμοποιώ - το έχω εικόνισμα και το προσκυνάω», διαπίστωνε σε συνέντευξή της στη «Ε» και τη Ναταλί Χατζηαντωνίου. «Χρησιμοποιώ όμως τον παραμυθικό λόγο ως εκφραστικό μέσον για να δημιουργήσω την τέχνη μου, όπως ο τραγουδοποιός τα μουσικά του όργανα ή ο ζωγράφος τα παστέλ του. Άλλωστε δεν καταλαβαίνω αυτή την αντιδιαστολή ανάμεσα στο παραμύθι και την αλήθεια».

Πρώτος και μεγάλος έρωτάς της ήταν ο Μάνος Λοΐζος. «Πέρα όμως από αυτό το να ζεις πλάι σε έναν τόσο χαρισματικό άνθρωπο και δημιουργό, ήταν πράγματι ευλογία Θεού», πρόσθετε στην ίδια συνέντευξη στην «Ε». «Ωστόσο δεν ήμασταν μόνοι οι δυο μας. Ήμασταν πάντα μέλη επαναστατικών ομάδων κι αυτό νομίζω πάνω από όλα καθόρισε τη ζωή και την εξέλιξή μας. Μην ξεχνάτε πως είμαστε παιδιά της δεκαετίας του '60. Η παρουσία του Μάνου σταθερά επηρεάζει τη ζωή μας, τη δική μου, της κόρης μας Μυρσίνης και πολλών άλλων Ελλήνων, ακόμα και σήμερα που εκείνος δεν βρίσκεται ανάμεσά μας -τουλάχιστον όχι με το υλικό του σώμα...».

ΙΩΑΝΝΑ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 21/08/2007

1 σχόλιο:

gilbert boyer είπε...

προσοχή, το κείμενο στα γαλλικά

J'ai rencontré Maro Loizou il y a 34 ans en Crète, à l'été 1974 alors qu'il y avait la guerre à Chypre. Elle était en vacances avec sa fille Myrsini. L'après-midi elle écrivait et le soir nous allions prendre un verre d'ouzo sur la place avant d'aller manger avec des amis. Le matin elle jouait à la tavla. Et moi j'observais ses échanges, espérant apprendre un peu de grec. Nous parlions en anglais. Je l'ai revu à Athènes puis en Crète deux ans plus tard. Nous échangions quelques lettres à l'occasion.
Ce n'est qu'hier que j'ai découvert qu'elle avait succombé au cancer. En 1996, étant à Athènes et espérant la voir, je lui avais parlé au téléphone, échangeant nos dernières nouvelles, mais cela avait été impossible. Nous n'avons pas pu nous revoir.
Sa mort m'a secoué. Pourtant je ne faisais pas partie de sa vie ni moi de la sienne.
Elle reste pour moi un être lumineux et intense. Dans le peu de temps passé avec elle, elle a su me parler de l'art et de la vie, et a certainement joué un rôle important dans ma vie d'artiste.
Je veux dans ce petit texte, malheureusement en français, rendre hommage à la personne et à l'artiste écrivain. J'ai quelques livres chez moi que je vais sûrement relire en ressortant mon grec rouillé et imparfait.
Je vais penser à Myrsini, enfin à la petite fille que j'ai connu il y a bien longtemps.
Maro va continuer d'exister à l'intérieur de moi, avec un image ancienne il est vrai. Elle fait partie de moi plus que je ne le pensais. Savoir que je ne pourrai plus jamais la revoir et la voir sourire est une douleur profonde. Une des quelques personnes importantes dans ma vie. Adieu Maro et merci de m'avoir permis de te connaître un peu.
Gilbert Boyer